Βουρτσίτης

Ο βουρτσίτης (αγγλ. wurtzite) είναι θειούχο ορυκτό του ψευδαργύρου και του σιδήρου. Το όνομα τού αποδόθηκε το 1861 προς τιμήν του Αλσατού χημικού Σαρλ Αντόλφ Βουρτς (Charles Adolphe Wurtz, 1817–1884). Είναι ορυκτό σπανιότερο του σφαλερίτη, απαντώμενο σε υδροθερμικές φλέβες μαζί με άλλα θειούχα. Σχηματίζεται σε θερμοκρασίες άνω των 1200°C σε εξαγωνικούς κρυστάλλους. Είναι πολυμορφικός με τον σφαλερίτη και τον ματραΐτη, ενώ σχηματίζει ιδιαίτερη ομάδα (ομάδα βουρτσίτη), αποτελούμενη από τα εξής ορυκτά: Καδμοσεληνίτης (Cadmoselite) CdSe, Γρηνοκίτης (Greenockite) CdS, Ματραΐτης (Mátraite) ZnS, Ραμπεργκίτης (Rambergite) MnS, Βουρτσίτης.

Ορυκτά με τα οποία συνδέεται, πλην των ανωτέρω, είναι ο σφαλερίτης, ο χαλκοπυρίτης, ο βαρύτης και ο μαρκασίτης. Απαντάται σε αρκετές περιοχές της Γης. Αξιομνημόνευτες εμφανίσεις του λόγω καλοσχηματισμένων κρυστάλλων ή υψηλής καθαρότητας είναι στη Γερμανία (Έσση, Βαυαρία, Σαξωνία, Θουριγγία), στην Τσεχία (Příbram της Βοημίας και Vysočina της Μοραβίας, στη Ρουμανία, τη Σερβία, την Κορνουάλλη (Αγγλία), το Περού, τη Βολιβία και τις Πολιτείες Μοντάνα, Κοννέκτικατ, Γιούτα και Μισούρι. Υπάρχει επίσης σε πολλές άλλες χώρες αλλά ως ορυκτό ήσσονος σημασίας. Στην Ελλάδα ανευρίσκεται στα μεταλλεία Λαυρίου (Καμάριζα, Πλάκα (ορυχεία Αδάμη Νο. 2 και Πλάκα Νο. 80) καθώς και στην περιοχή της Ξάνθης (ορυχείο Pb - Zn Αγίου Φιλίππου περιοχής «Κίρκη»).

Κατηγορία       Θειούχα. Ομάδα βουρτσίτη
Χημικός τύπος   (Zn,Fe)S
Πυκνότητα       4,1 gr/cm3
Χρώμα           Βαθύ καστανέρυθρο έως καστανομέλαν, κίτρινο έως
                σκούρο καστανό λόγω εσωτερικών ανακλάσεων
Σύστημα 
κρυστάλλωσης    Εξαγωνικό
Κρύσταλλοι      Μέχρι 1,5 εκ, πυραμιδοειδείς ή βραχυπρισματικοί
Υφή             Ινώδης, στηλοειδής, σε επιφλοιώσεις
Διδυμία         Δεν αναφέρεται
Σκληρότητα      3,5 - 4
Σχισμός         Καλός κατά {11-20}, δυσχερής κατά {0001}
Θραύση          Ανώμαλη
Λάμψη           Ρητινώδης, ατελώς μεταλλική
Γραμμή κόνεως   Καστανή
Πλεοχρωισμός    Δεν αναφέρεται
Διαφάνεια       Ημιδιαφανής ως αδιαφανής

Πηγή: wikipedia