Σμαράγδι

Είναι η πράσινη ποικιλία της βήρυλλου. Το εντυπωσιακό πράσινο χρώμα οφείλεται σε πρόσμιξη Cr2O3 (οξείδιο του χρωμίου). Η πρόσμιξη αυτή υπό προυποθέσεις συμβάλλει στη δημιουργία ρωγμών στα σμαράγδια. Ενίοτε σαν πρόσμιξη στο σμαράγδι περιέχεται βανάδιο. Το όνομα σμάραγδος το χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Έλληνες ( Θεόφραστος) και εννοούσαν τους πολύτιμους πράσινους λίθους. Πιθανή προέλευση της λέξης είναι η σανσκριτική λέξη samaraka ή η περσική zamarrad. Στη δύση πέρασε σαν «esmeralde” για να καταλήξει στο σημερινό emerald.

Το σμαράγδι το γνώριζαν και το τιμούσαν πολλοί αρχαίοι πολιτισμοί. 

Τα αρχαιότερα ορυχεία βρίσκονταν στη Αίγυπτο κοντά στην Ερυθρά θάλασσα, και εξόρυσσαν για τους Φαραώ, από το 3000 π.Χ. έως το 1500 π.Χ. Αργότερα ήταν γνωστά σαν «Ορυχεία της Κλεοπάτρας». Οι Ίνκας και οι Αζτέκοι της Νοτίου Αμερικής (όπου διαχρονικά βρίσκονται τα καλύτερης ποιότητας σμαράγδια), τα χρησιμοποιούσαν για θρησκευτικούς σκοπούς. Στις Βέδες, τα ιερά κείμενα των Ινδών, το σμαράγδι αναφέρεται σαν ο λίθος της τύχης και της καλής υγείας, Γι αυτό οι μαχαραγιάδες φρόντιζαν να έχουν πάντα στην κατοχή τους σμαράγδια. Ένα από αυτά, ο «Μεγάλος Μογγόλος» χρονολογείται από το 1695, ζυγίζει 217 καράτια, και έχει χαραγμένες στη μία όψη προσευχές και στην άλλη όψη ένα λουλούδι, πουλήθηκε το 2001 από τον οίκο Christie's του Λονδίνου, στην τιμή των 2,2 εκατομμυρίων δολαρίων.

Γενικά τα διάσημα σμαράγδια που κατείχαν άνακτες, αυτοκράτορες και σουλτάνοι βρίσκονται σήμερα σε μουσεία, όπως στα Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Νέας Υόρκης, ή στο Τοπ Καπί της Κωνσταντινούπολης. Στη Βίβλο αναφέρεται σαν ο λίθος που αφαιρέθηκε από τον σατανά όταν εκδιώχθηκε από τον παράδεισο. Ο Ηρόδοτος αναφέρεται στο σμαραγδένιο δαχτυλίδι του Πολυκράτη (βλ. δαχτυλίδι), και στην σμαραγδένια στήλη του Ηρακλή, και τέλος ο Ρωμαίος Πλίνιος, αναφέρει ότι ο αυτοκράτορας Νέρων παρακολουθούσε τις μονομαχίες, με ένα σμαραγδένιο φακό. Το σμαράγδι έχει χημικό τύπο Be3Al2(SiO3)6::Cr, και σκληρότητα 7.5 – 8. Σμαράγδια σήμερα παράγονται στη Ζιμπάμπουε στα ορυχεία Sandawana. Τα σμαράγδια αυτά θεωρούνται από τα παλαιότερα ορυκτά του πλανήτη ηλικίας 2600 εκατομμυρίων ετών, στη Βραζιλία στα ορυχεία Nova Era στην Ινδία, Ζάμπια, Πακιστάν και Μαδαγασκάρη. 

Τα κορυφαία παγκοσμίως και πανάκριβα σμαράγδια παράγονται στο ορυχείο Coscuez στην Κολομβία, από 60 άτομα προσωπικό σε συνθήκες υψίστης ασφαλείας. Τα σμαράγδια συνήθως κόβονται σε μία παραλληλόγραμμη κοπή που έχει και το όνομα «emerald cut”, γιατί πιστεύεται ότι με αυτήν αναδεικνύονται καλύτερα το χρώμα και η λάμψη τους. 

Συχνά τα σμαράγδια περιέχουν κάποιες εγκλείσεις οι οποίες όμως δεν είναι πάντα ανεπιθύμητες, γιατί δίνουν στους ειδικούς πληροφορίες για την καταγωγή της πέτρας και είναι στοιχεία της ταυτότητας και μοναδικότητας της. Οι απομιμήσεις, τα συνθετικά, και τα τεχνητά επεξεργασμένα σμαράγδια είναι πολύ περισσότερα στην αγορά από τα αληθινά. Γι’ αυτό πριν από την αγορά αληθινού σμαραγδιού, πρέπει να υπάρχει μεγάλη εμπιστοσύνη στον πωλητή, ή πιστοποίηση από αναγνωρισμένο γεμολογικό εργαστήριο.

Πηγή: Jewelpedia